Vào một ngày khác, một concept khác với một cái tên ngẫu nhiên và được base trên CosmosSDK, chúng ta sẽ có TheGreatName Network (by CosmosSDK or something like this)

Giới lập trình chúng tôi thường hay có câu nói đùa như thế nhưng là dành cho các thư viện JavaScript

Cũng giống như với các thư viện JavaScript, mỗi ngày ở thế giới Web3 này chúng ta đều choáng ngợp với thông tin về các blockchain mới được ra mắt. Nó nhiều đến mức khiến các nội dung phân tích về blockchain hiện tại cũng trở thành món ăn nhàm chán trong mắt các crypto researcher. Ở giai đoạn từ 2018 trở về trước việc ra mắt một blockchain layer 1 là sự kiện rất lớn và “kỳ diệu” bởi vì nó thật sự rất khó, rất đồ sộ và tiêu hao nhiều nguồn lực. Nhưng ở hiện tại, sự xuất hiện của các blockchain Software Development Kit (SDK) như Cosmos SDK, Substrate SDK, OP Stack, etc khiến cho việc lập trình một blockchain trở nên dễ dàng hơn (mặc dù nó vẫn khá phức tạp).

Với số lượng blockchain layer 1 hiện tại rất nhiều và theo tôi thấy thì sẽ có ít nhất là hơn 20 blockchain sẽ release trong năm nay (cả ở testnet lẫn mainet). Vậy câu hỏi đặt ra là chúng có gì khác biệt, và tại sao lại có quá nhiều blockchain như vậy, để giải quyết bài toán gì, Hay tất cả đều giải quyết 1 bài toán duy nhất nhưng khác Logo 🥹

Trước tiên để giới thiệu thì tôi là Spir đang là CTO tại OriginStake và cũng là một researcher lâu năm trong ngành crypto (tuy nhiên hướng nội và lười viết). Chúng tôi đang hoạt động trong lĩnh vực Validator và đang bắt đầu chú ý đến Initia ở giai đoạn khá sớm và tôi cũng muốn chia sẻ mốt chút cảm nghĩ của mình về blockchain “thế hệ mới” này và vì sao OriginStake lại skin in game vào Initia với vai trò là Validator cũng như Community Builder tập sự.

Bạn cần gì ở một Blockchain?

Hầu hết đều cần tiền! Chắn chắn là như vậy. Tuy nhiên để có tiền thì chúng ta cũng cần phải chọn đúng nền văn minh. Tôi thường tự đặt ra câu hỏi này với bản thân để quyết định mình nên lượn lờ ở blockchain nào đó thay vì chia tiền ra 140 phần và rải vào toàn bộ blockchain layer 1 hiện tại, lol.

Vài gạch đầu dòng nhé

• Công nghệ sang xịn mịn, minh bạch
• Cộng đồng lớn, vui vẻ và năng nổ
• Được quỹ đầu tư lớn chống lưng
• Team Founder & Foundation có tầm nhìn, hướng đi đúng đắn phù hợp, tôn trọng cử tri
• Logo đẹp, Website đẹp, Wallet đẹp (tin tôi đi, bạn sẽ có nhiều cảm hứng hơn với một blockchain đẹp đấy)

Here we are 👀

Thật sự người dùng không quá không quan tâm đến công nghệ mà blockchain nào đó đang sử dụng ngoài mấy thằng nerd như dân IT chúng tôi. Điều họ mong muốn là một sản phẩm đẹp, mượt mà và có trải nghiệm xuyên suốt, liền mạch trong suốt quá trình sử dụng. Rào cản kĩ thuật và đường cong học tập dễ dàng nhất có thể. Những gì tôi muốn đó là các hoạt động chuyển tiền, staking, quản lý NFT phải thật dễ, nhanh giống như đang sử dụng tài khoản ngân hàng, nhưng phải đáp ứng được các tiêu chí kĩ thuật khắt khe của một blockchain (xin lỗi tôi hơi tiêu chuẩn kép 😁) Từ những yêu cầu trên tôi rút ra 2 tiêu chí cơ bản và quan trọng nhất

• Công nghệ tốt
• Trải nghiệm sử dụng

Hãy bắt đầu với cách làm việc cơ bản nhất của Initia

Nhìn vào biểu đồ này bạn chưa hiểu gì đâu, thế nên hãy để tôi giải thích cơ bản nhất và sau đó bạn có thể nhìn lại sơ đồ này (từ dưới lên nhé)

Bạn có USDC ở Arbitrum và bạn đang muốn trải nghiệm Initia?

1. Gửi USDC từ Arbitrum đến Initia Layer 1:
   • Đầu tiên, bạn sử dụng một cây cầu (bridge) như Axelar để chuyển USDC từ Arbitrum sang Initia Layer
     
2. Xác nhận giao dịch trên Initia Layer 1:
   • Sau khi USDC đã được chuyển đến Initia Layer 1, hệ thống CometBFT sẽ xác nhận giao dịch này
   • CometBFT là cơ chế đồng thuận của Initia, đảm bảo rằng giao dịch của bạn được ghi nhận một cách an toàn và chính xác trên blockchain của Initia.
     
3. Tương tác với Cosmos Modules:
   • Trên Initia Layer 1, bạn có thể tận dụng các mô-đun của Cosmos như Bank để quản lý USDC của mình.
   • Bạn có thể thực hiện các thao tác như staking, di chuyển qua các mô-đun khác như DEX để chuẩn bị giao dịch USDC của mình
     
4. Dữ liệu được ghi vào Data Layer:
   • Data Layer bao gồm các dịch vụ như Celestia, Covalent, Avail, NEAR, v.v.
   • Khi giao dịch của bạn được ghi nhận trên Initia, các dữ liệu liên quan sẽ được lưu trữ và quản lý bởi lớp Data Layer. Điều này giúp đảm bảo rằng dữ liệu giao dịch của bạn có thể được truy cập và xác thực một cách minh bạch và tin cậy.
   • Các dịch vụ trong Data Layer cũng hỗ trợ việc truy xuất và cung cấp dữ liệu cho các ứng dụng phi tập trung (dApps) trên Initia.
     
5. Sử dụng USDC trên Dapps như Dex, Gaming, RWA, Future Trading 👀
   • Cuối cùng, bạn sử dụng USDC của mình để tham gia vào các Dapps trên Initia.
   • Các Dapps này nằm ở lớp trên cùng trong sơ đồ và có thể bao gồm các ứng dụng liên quan đến Gaming, Perpetuals, NFT, và Real World Assets (RWA).
   • Bạn có thể giao dịch USDC với các loại tài sản khác hoặc tham gia vào các hoạt động tài chính khác trên Initia

Có thể thấy từ một sơ đồ phức tạp như vậy, nhưng khi sử dụng thực tế mọi giao dịch đều được triển khai rất nhanh với blocktime chỉ xấp xỉ 1.4 giây. Đó là 1 cái chớp mắt 🦄

Là một Validator đã trải nghiệm qua khá nhiều blockchain khác nhau nhưng tôi vẫn cảm thấy ấn tượng với blocktime của Initia. Nó thật sự rất nhanh và ít khi gặp lỗi. Sau khi tham khảo các cơ chế kĩ thuật của Initia tôi có thể tóm gọn lại mô hình hoạt động cơ bản của Initia bao gồm 4 thành phần:

Initia Orchestration Layer (Layer 1)

Được gọi đơn giản là “Initia,” đây là lớp blockchain cơ sở điều phối an ninh mạng, đồng thuận, quản trị, khả năng tương tác, thanh khoản, và giao tiếp giữa các chuỗi.

Initia Rollups (Layer 2)

Họ gọi là Minitia (Mini-initia), đây là các giải pháp Layer 2 được xây dựng trên chuỗi cơ sở Initia để tăng cường khả năng mở rộng và tốc độ xử lý giao dịch. Chúng có thể hoạt động trên EVM, MoveVM, hoặc WasmVM với CosmosSDK.

Initia Optimistic Rollup Framework (OPinit Stack)

OPinit Stack là khung OR của Initia, được xây dựng trong CosmosSDK và dùng để bảo mật các Rollups Initia thông qua bằng chứng chứng minh gian lận và khôi phục.

Initia Middleware / Bridge

Bao gồm giao thức giao tiếp Giữa Các Blockchain (IBC) và Nhà Cung Cấp Cầu Nối TBA, giúp chuyển giao tài sản và dữ liệu liền mạch giữa các mạng blockchain khác nhau và giữa Layer 1 và Layer 2 trong Omnitia.

Và tất cả những công nghệ được tích hợp liền mạch này sẽ được gọi chung là: OMNITIA

Bạn không cần phải nhớ quá nhiều về kĩ thuật, chỉ cần nắm rõ công nghệ mà Initia đang sử dụng sẽ được gọi chung bằng Omnitia (nó là sự kết hợp giữa Bridge, Optimistic Rollup, Layer 1 & Layer 2) Bạn không nghe nhầm đầu, nó nằm trong 1 blockchain duy nhất đấy.

Đây chính là điểm đặc sắc nhất mà tôi đánh giá cao ở Initia. Sự trải nghiệm xuyên suốt liền mạch và được base trên những công nghệ mạnh mẽ nhất hiện tại. Điều này đem lại cho Initia một hệ sinh thái không bị phân mảnh, đặc biệt là các thành phần chính cấu tạo nên một hệ sinh thái ổn định và có khả năng mở rộng.

Layer2 đã được tích hợp xuyên suốt trong Initia khiến cho việc mở rộng nền tảng và xử lý giao dịch trở nên nhanh chóng, chúng ta sẽ ít thấy trường hợp nghẽn cổ chai ( trong điều kiện thực tế với hàng triệu giao dịch ở giai đoạn testnet tôi không gặp bất kỳ vấn đề nào cho thấy mạng bị nghẽn) . Ngoài ra với vai trò là Validator của Initia tôi cũng đã theo dõi log thường xuyên và nhận thấy nó hoạt động vô cùng ổn định.

Đó là cái nhìn tổng quan về Initia, tôi sẽ có một chuỗi bài sâu sắc hơn về kĩ thuật của Initia trong đó tôi sẽ phân tích rõ hơn về cách hoạt động của Initia (Layer 1) và Minitia (Layer2)

Vậy trải nghiệm trên Initia thế nào?

Initia đã triển khai những core apps chính trên hệ sinh thái bao gồm

• Initia Wallet
• Initia Bridge
• Initia Scan
• Initia Usernames
• Initia App (bao gồm các chức năng như Faucet, Swap, Staking, XP (một game nuôi thú ảo khá thú vị trên Initia)

Tiêu chí của Initia là mọi thứ cần phải hoạt động ổn định cũng như trải nghiệm sử dụng đơn giản. Hãy xem bạn nhận ra điều gì sau tấm hình bên dưới nhé

Có thể thấy Initia đã làm cho trải nghiệm trên Blockchain của họ bằng trở nên đơn giản và dễ tiếp cận, Tôi không mất nhiều thời gian để làm quen với hệ sinh thái này (dưới 30 giây nhé). Khi hoạt động trên blockchain nào đó thì dapps mà bạn tiếp xúc nhiều nhất là Wallet, Swap, Staking & Bridge. Đây cũng chính là cửa ngõ để chạm vào Initia nếu bạn đến từ hệ sinh thái khác hoặc là một người mới hoàn toàn, chính vì vậy mà nó cần phải đồng bộ, dễ thao tác và không cần nhiều hơn 1 phút để biết cần phải làm gì, Ở bất kỳ Dapps nào của Initia bạn chỉ cần 2 đến 3 bước để hoàn thành việc Staking, Swap token hoặc chuyển token sang một blockchain khác.

Đây là một trải nghiệm tốt mà tôi cảm thấy xứng đáng được 10/10 điểm dành cho team UI/UX. Nếu Founder của Initia có vô tình đọc đến bài viết này thì bạn có thể cân nhắc tăng lương cho team UI/UX 👀

Công nghệ hiện đại, trải nghiệm sử dụng tốt, Vậy cộng đồng thì sao?

Với các chỉ số ấn tượng như

• 94,000,000 Transactions
• 2,815,000 Wallet
• 6,500,000 Optimistic Bridge
• 1,000,000 Jennie baby trên mạng lưới
• …..

Cho thấy sự hoạt động mạnh mẽ hiện tại trên Initia, cộng đồng hoạt động vô cùng sôi nổi dù đang chỉ ở giai đoạn Testnet. Và những chỉ số ấn tượng này có được nhờ vào hạ tầng cơ sở Omnitia. Tôi tin rằng với những chỉ số này cho thấy rằng cộng đồng đang phản ứng rất tốt về Initia. Ngoài hạ tầng kĩ thuật xuất sắc, cách họ giao tiếp với cộng đồng thông qua các chiến dịch minigame ở Discord/ Twitter, các cập nhật thường xuyên về kĩ thuật, hoạt động chăm nuôi Jennie và phản ứng nhanh với những câu hỏi & góp ý từ cộng đồng Discord cho thấy ngoài Technical thì Initia cũng có team truyền thông và marketing rất tốt. Vỗ tay cho jessie.init & mista.init 👏🏻

Hơn hết trong vai trò là Validator, team OriginStake đã có mặt ở 3 giai đoạn Testnet cực kỳ cạnh tranh. Chúng tôi được tiếp cận với các tài liệu cũng như sự hỗ trợ kĩ thuật từ team Initia khá nhanh chóng, họ có cổng tài liệu đầy đủ và có thể giúp bạn bắt đầu nhanh với các nội dung mô tả về hạ tầng cơ của của Initia cũng như các công nghệ, vận hành node, API v.v….. Đây là tài liệu chính thức từ Initia: Welcome to Initia | Initia Docs. Nếu bạn là một nhà phát triển bạn có thể bắt đầu ngay với tài liệu này.

Ở giai đoạn testnet, tôi đã có những trải nghiệm rất tốt và được Initia thu hút sự chú ý không chỉ ở vai trò là Validator mà còn là một người dùng thật sự trải nghiệm hệ sinh thái. Với những ưu thế hiện có về mặt kĩ thuật mang tính đổi mới + một số lượng người sử dụng khổng lồ và cực kỳ năng động. Initia sẽ là thế hệ blockchain tiếp theo xứng đáng có được sự chú ý của bạn và cả thị trường WEB3.

Để thuận tiện cho việc tham gia vào hệ sinh thái Initia, tôi sẽ đính kèm một số liên kết chính thức:

• Initia.xyz: Website chính thức của Initia
• Initia Twitter : X/Twitter chính thức của Initia
• Initia Discord: Discord chính thức của Initia
• InitiaScan: A multi-chain explorer with VM-specific tools and information.
• Wallet Widget: Supports EVM & Cosmos wallet signing and includes social login features.
• Bridget: A frontend bridge/on-ramp aggregator integrated directly into rollups. (chưa ra mắt)
• Initia App: A centralized platform for all things related to Initia.
• Initia Usernames: A blockchain-wide on-chain identity system.
• Initia Wallet: A dedicated wallet designed for navigating the expansive Initia ecosystem.

Đừng quên đây chỉ là bài viết tổng quan về trải nghiệm Initia ở giai đoạn testnet. Tôi sẽ quay lại với series Initia (Layer 1) và Minitia (Layer2). Seeya!!!

Do you want to follow this introverted guy? 🥹
My Twitter: Spir | OriginStake (@mrspirr) / X